Tức nước vỡ bờ(trích tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố) – Nhà văn Ngô Tất Tố (1893-1954) quê ở làng Lộc Hà (nay thuộc huyện Đông Anh, ngoại thành Hà Nội). Ông là nhà văn, nhà dịch thuật, nhà nghiên cứu văn học lớn của nền văn học Việt Nam thế kỷ XX. . – Tắt Mở bài: – Ngô Tất Tố (1893 – 1954), quê tỉnh Bắc Ninh, là một nhà văn, một nhà báo, nhà dịch thuật và khảo cứu nổi tiếng. – Văn bản “Tức nước vỡ bờ” trích phần đầu tiểu thuyết “Tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố. Đoạn trích kể lại chân thực và cảm Tải Soạn văn 8 VNEN Bài 3: Tức nước vỡ bờ hay nhất Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (290.18 KB, 14 trang ) Đề tài và chủ đề của văn bản tức nước vỡ bờ là gì? câu hỏi 5017442 - hoidap247.com Hoidap247.com - Hỏi đáp online nhanh chóng, chính xác và luôn miễn phí Cho chủ đề sau:"trong văn bản"tức nước vỡ bờ",chị dậu ko chỉ vùng lên đấu chí mà còn quyết ra tay đấu lực với bọn tay sai".Bằng một đoạn T-P-H khoảng 12 câu,em hãy triển khai tiếp câu chỉ đề trên trong đoạn có sử dụng câu bị động và trợ từ (gạch chân) Ý nghĩa nhan đề Tức nước vỡ bờ. Lời giải 1. Tức nước vỡ bờ một nhan đề có sức gợi hình cao, nhan đề do chính tác giả đặt tên đã bao quát toàn bộ nội dung của đoạn trích. Nhan đề dùng chính thành ngữ của người Việt để nói lên ở đâu có áp bức ở đó có XDyu. Xem thêm các sách tham khảo liên quan Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8 Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8 Ngắn Gọn Soạn Văn – Sách Giải Văn – Sách Học Tốt Ngữ Văn Lớp 8 Cực Ngắn Giải Vở Bài Tập Ngữ Văn Lớp 8 Tác Giả – Tác Phẩm Văn Lớp 8 Sách giáo khoa ngữ văn lớp 8 tập 2 Tập Làm Văn Mẫu Lớp 8 Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 8 Tập 1 Sách Giáo Viên Ngữ Văn Lớp 8 Tập 2 Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 8 Tập 1 Sách Bài Tập Ngữ Văn Lớp 8 Tập 2 Tức nước vỡ bờ trích Tắt đèn – Thấy được sự tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến, nỗi cực khổ của người nông dân bị áp bức và những phẩm chất cao đẹp của họ được thể hiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ. Thấy được tài năng nghệ thuật của Ngô Tất Tố qua đoạn trích này. Năm và biết cách triển khai ý trong một đoạn văn. Vận dụng kiến thức và kĩ năng xây dựng đoạn văn để làm tốt bài tập lâm văn số BẢNTỨC NƯỞC VỞ BÖ Trích Tắt đènMở đầu tác phẩm là không khí căng thẳng, ngột ngạt của một làng quê trong những ngày sưu thuế. Tiếng trống mõ, tù và inh ỏi, tiếng thét lác, đánh đập, tiếng kêu khóc vang lên như trong một cuộc săn người. Gia đình chị Dậu thuộc loại “nhất nhì trong hạng cùng đinh” nên mấy hôm nay chị phải chạy vạy ngược xuôi để có tiền nộp suất sưu cho anh Dậu. Anh Dậu đang ốm cũng bị bọn tay sai xông đến đánh trói, lôi ra đình cùm kẹp. Chị đành phải rứt ruột đem cái Tí, đứa con gái đầu lòng 7 tuổi, bán cho lão Nghị Quế bên thôn Đoài. Ngờ đâu chị lại còn buộc phải nộp cả suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái ! Thật là cùng đường. Giữa đình làng, tiếng kêu uất ức của chị vang lên thảm thiết. Đêm hôm ấy, người ta cõng anh Dậu rũ rượi như một xác chết ở ngoài đình về trả cho chị. Gọi mãi anh không tỉnh, chị vô cùng hoảng sợ, đau đớn. May sao, nhờ bà con xung quanh xúm đến cứu giúp, anh Dậu đã từ từ mở mắt. Một bà lão hàng xóm ái ngại cảnh cả nhà chị nhịn đói suốt từ hôm qua, mang đến cho chị bát gạo để nấu cháo…28 Cháo chín, chị Dậu bắc mang ra giữa nhà, ngả mâm bát múc ra la liệt. Rồi chị lấy quạt quạt cho chóng nguội. Tiếng trống và tiếng tù và” đã thủng thẳng đua nhau từ phía đầu làng đến đỉnh. Tiếng chó sủa vang các xóm. Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang – Bác trai đã khá rồi chứ ? – Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề lệt bệto chừng như vẫn mỏi mệt lắm. – Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu”, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn. – Vâng, cháu cũng đã nghĩnhư cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì. – Thế thì phải giục anh ấy ăn mau đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy ! Rồi bà lão lật đật trở về với vẻ mặt băn khoăn. Cháo đã hơi nguội. Thằng Dần vục đầu vừa thổi vừa húp soàn soạt. Chị Dậu rón rén bưng một bát lớn đến chỗ chồng nằm – Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột. Rồi chị đón lấy cái Tỉu và ngồi xuống đó như có ý chờ xem chồng chị ăn có ngon miệng hay không. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kể vào đến miệng, cai lệ“ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước” và dây thừng. Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái6 cũ – Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! Hoảng quá, anh Dậu vội để bát cháo xuống phản và lăn đùng ra đó, không nói được câu gì. Người nhà lí trưởng cười một cách mỉa mai – Anh ta lại sắp phải gió° như đêm qua đấy !29Rồi hắn chỉ luôn vào mặt chị Dậu- Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải không? Đấy ! Chị hãy nói với ông cai, để ông ấy ra đình kêu với quan cho ! Chứ ông lí tôi thì không có quyền dám cho chị khất một giờ nào nữa !Chị Dậu run run - Nhà cháu đã túng lại phải đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bễ” tiền sưu của nhà nước đâu ? Hai ông làm phúc nói với ông lí cho cháu lệ không để cho chị được nói hết câu, trợn ngược hai mắt, hắn quát– Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất!Chị Dậu vẫn thiết tha - Khốn nạn ! Nhà cháu đã không có, dẫu ông chửi mắng cũng đến thế thôi. Xin ông trông lại !Cai lệ vẫn giọng hầm hè - Nếu không có tiền nộp sưu cho ông bây giờ, thì ông sẽ dỡ cả nhà mày đi, chửi mắng !Rồi hắn quay ra bảo anh người nhà lí trưởng – Không hơi đâu mà nói với nó, trói cổ thằng chồng nó lại, điệu ra đình kia!Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gì, hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói. Đùng đùng, cai lệ giật phắt cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn – Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho ! – Tha này ! Tha này !Vừa nói hắn vừa bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến để trói anh như tức quá không thể chịu được, chị Dậu liều mạng cự lại – Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ ! 30Cai lệ tát vào mặt chị một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu. Chị Dậu nghiến hai hàm răng – Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem ! Rồi chị túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa. Sức lẻo khoẻo của anh chàng nghiện chạy không kịp với sức xô đẩy của người đàn bà lực điển”, hắn ngã chỏng uèo” trên mặt đất, miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu. 니 9. 8. Người nhà lí trưởng sấn sổ bước đến giơ gậy chực đánh chị Dậu. Nhanh như cắt, chị Dậu nắm ngay được gậy của hắn. Hai người giằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gậy ra, áp vào vật nhau. Hai đứa trẻ con kêu khóc om sòm. Kết cục, anh chàng “hầu cận”’}ông lí”yếu hơn chị chàng con mọn, hắn bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm. Anh Dậu sợ quá muốn dậy can vợ, nhưng mệt lắm, ngồi lên lại nằm xuống vừa run vừa kêu – U nó không được thế! Người ta đánh mình không sao, mình đánh người ta thì mình phải tù, phải tội. Chị Dậu vẫn chưa nguôi cơn giận – Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội” mãi thế, tôi không chịu Tất Tố**, Tắt đèn, trong Ngô Tất Tố– Tác phẩm, g Ng P NXB Văn học, Hà Nội, 1977Chú thích& Ngô Tất Tố 1893–1954 quê ở làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh nay thuộc Đông Anh, Hà Nội, xuất thân là một nhà nho gốc nông dân. Ông là một học giả có nhiều công trình khảo cứu về triết học, văn học cổ có giá trị; một nhà báo nổi tiếng với rất nhiều bài báo mang khuynh hướng dân chủ tiến bộ và giàu tính chiến đấu ; một nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trước Cách mạng. Sau Cách mạng, nhà văn tận tuỵ trong công tác tuyên truyền văn nghệ phục vụ kháng chiến chống Pháp. Ngô Tất Tố được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996. Tác phẩm chính31các tiểu thuyết Tắt đèn 1939, Lều chõng 1940; các phóng sự Tập án cái đình 1939, Việc làng 1940,…Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố, Đoạn Tức nước vỡ bờ trích trong chương XVIII của tác phẩm, nhan đề do người biên soạn SGK trước đây đặt.1 Tù và dụng cụ làm bằng sừng trâu hoặc vỏ ốc to, khi thổi phát ra âm thanh vang xa, dùng để báo hiệu.2 Lề bề lệt bệt từ gốc lệt bệttrạng thái đuối sức, mệt mỏi, vận động khó khăn.3 Sưu khoản tiền mà người đàn ông là dân thường từ 18 đến 60 tuổi gọi là dân định hằng năm phải nộp cho nhà nước thực dân phong kiến; sưu còn có nghĩa là công việc lao động nặng nhọc mà dân đinh phải làm cho nhà nước thời đó.4 Cai lệ viên cai chỉ huy một tốp lính lệ cai viên chỉ huy cấp thấp nhất trong quân đội chế độ thực dân phong kiến; lệ lính phục vụ hầu hạ nơi quan nha.5 Tay thước thanh gỗ cứng, vuông cạnh, giống như cái thước to, có khi được dùng làm công cụ trấn áp.6Xái phần bã thuốc phiện hoặc thuốc lào còn lại sau khi hút, có thể hút lại nếu không có thuốc mới.7 Phải gió còn gọi là trúng gió gặp cơn gió độc mà bị bệnh. 8. Bỏ bễ bỏ không quan tâm đến việc cần làm. 9. Lực điển người làm ruộng khoẻ mạnh lực sức, sức mạnh; điền ruộng. 10. Chỏng quèo ngã ngửa, chân tay co quắp. 11. Hầu cận; kẻ hầu hạ gần gũi, thân cận. 12 Làm tình lâm tội làm đủ mọi điều khiến người khác phải khổ VẢN BẢN1. Khi bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu, tình thế của chị như thế nào ? 2. Phân tích nhân vật cai lệ. Em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật này và sự miêu tả của tác giả ?32Gợi ý “Cai lệ” là chức danh gì ? Tên cai lệ có mặt ở làng Đông Xá với vai trò gì ? Hắn và tên người nhà lí trưởng xông vào nhà anh Dậu với ý định gì ? Vì sao hắn chỉ là một tên tay sai mạt hạng lại có quyền đánh trói người vô tội vạ như vậy ? Qua đó, em hiểu như thế nào về chế độ xã hội đương thời ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật khắc hoạ nhân vật của tác giả ? Ngoại hình, hành động, ngôn ngữ của nhân vật được thể hiện như thế nào ?3. Phân tích diễn biến tâm lí của chị Dậu trong đoạn trích. Theo em, sự thay đổi thái độ của chị Dậu có được miêu tả chân thực, hợp lí không ? Qua đoạn trích này, em có nhận xét gì về tính cách của chị ?4. Em hiểu như thế nào về nhan đề Tức nước vỡ bờ đặt cho đoạn trích ? Theo em, đặt tên như vậy có thoả đáng không? Vì sao ?5. Hãy chứng minh nhận xét của nhà nghiên cứu phê bình văn học Vũ Ngọc Phan “Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo”.Gợi ý tìm hiểu việc tạo dựng tình huống, việc miêu tả ngoại hình, hành động, ngôn ngữ, tâm lí nhân vật, nghệ thuật kể chuyện, ngôn ngữ tác giả và ngôn ngữ đối thoại…; chú ý nêu rõ những gì khiến cho đoạn văn được coi là “tuyệt khéo”6”. Nhà văn Nguyễn Tuân cho rằng, với tác phẩm Tắt đèn, Ngô Tất Tố đã “xui người nông dân nổi loạn”. Em hiểu thế nào về nhận xét đó ? Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ, hãy làm sáng rõ ý kiến của Nguyễn nhớBằng ngòi bút hiện thực sinh động, đoạn văn Tức nước vỡ bờ trích tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố đã vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhâncủa xã hội thực dân phong kiến đương thời, xã hội ấy đã đẩy người nông dân vào tình cảnh vô cùng cực khổ, khiến họ phải liều mạng chống lại Đoạn trích còn cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân, vừa giầu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh TÂPMột nhóm bốn em với sự giúp đỡ của thầy, cô giáo, hãy đọc diễn cảm văn bản có phân vai bốn vai chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng.3-NGữ VAN 8/ 33 Các em đã được đọc và tìm hiểu 2 văn bản Tôi đi học của Thanh Tinh và văn bản tự sự trữ tình, Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng là những văn bản viết dưới dạng hồi ký. Hôm nay, thầy và các em sẽ đi tìm hiểu một văn bản được sáng tác theo khuynh hướng hiện thực phê phán, phản ánh sâu sắc mâu thuẫn giai cấp giữa tầng lớp thống trị với những người nông dân nghèo khổ, khốn đốn trong xã hội thực dân nửa phong kiến. Đó chính là văn bản “Tức nước vỡ bờ” trích trong tiểu thuyết “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố. I. Những nét chính về tác giả – tác phẩm 1. Tác giả2. Tác phẩma. Vị trí đoạn tríchb. Bố cục 2 phầnc. Tóm tắt đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” II. Trọng tâm kiến thức 1. Tình thế của gia đình chị Dậu2. Nhân vật cai lệ3. Nhân vật chị Dậua. Người phụ nữ hiền thục, yêu thương chồng conb. Chị Dậu đối phó với bọn tay saiIII. Tổng kết1. Nội dung2. Nghệ thuật I. Những nét chính về tác giả – tác phẩm 1. Tác giả Ngô Tất Tố 1893 – 1954 quê ở Bắc Ninh. Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho, gốc nông dân. Một con người uyên bác trong nhiều lĩnh vực nhà báo, nhà văn, nhà dịch thuật, nhà phê bình nghiên cứu… Là cây bút xuất sắc trong dòng Văn học hiện thực 1930 – 1945. Là nhà văn hiện thực xuất sắc nhất chuyên viết về nông thôn Việt Nam trước cách mạng. Tác phẩm chính Tắt đèn 1939, Lều chõng 1940, Việc làng 1940… 2. Tác phẩm a. Vị trí đoạn trích Tắt đèn 1939 là một bức tranh thu nhỏ của nông thôn VN TCM, đồng thời là bản án đanh thép đối với xã hội phong kiến thực dân tàn bạo ăn thịt người. Bên cạnh đó, tác phẩm còn có giá trị nhân đạo với việc xây dựng thành công nhân vật chị Dậu – một hình tượng chân thực, đẹp đẽ về người phụ nữ nông thôn với những phẩm chất tốt đẹp. Cần cù, táo bạo, giàu lòng thương người, dũng cảm, chống lại bọn cường hào áp bức. Tức nước vỡ bờ trích trong chương XVIII của tác phẩm được đánh giá là một trong những đoạn trích tiêu biểu cho chủ đề của tác phẩm. b. Bố cục 2 phần Phần 1 Từ đầu … ngon miệng hay không? Cảnh buổi sáng ở nhà chị Dậu Phần 2 Còn lại Cuộc đối mặt với bọn cai lên, người nhà Lý trưởng c. Tóm tắt đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” Được bà lão hàng xóm cho vay chút gạo chị Dậu liền nấu cháo cho anh Dậu ăn. Chị vừa múc bát cháo bưng lên cho chồng, anh Dậu còn chưa kịp ăn thì tên cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào đòi bắt trói. Ban đầu, chị Dậu vừa lo lắng cho chồng, vừa sợ hãi trước hành động cử chỉ của đám tay sai đã rất thiết tha van nài các “ông” tha cho chồng “cháu”. Nhưng lũ đầu trâu mặt ngựa vẫn hung hăng lao vào bắt trói anh Dậu. Nỗi tức tối đã chiến thắng nỗi sợ hãi, chị Dậu cãi lí chồng tôi đau ôm các ông không được bắt. Những tưởng lí do rất chính đáng đó có thể ngăn cản hành vi mất hết nhân tính của bọn cai lệ và người nhà lí trưởng nhưng vô hiệu. Bị bọn chúng đánh lại, chị Dậu uất ức vùng lên thách thức “Mày trói chồng bà, bà cho mày xem” và quật ngã cả hai tên tay sai. II. Trọng tâm kiến thức 1. Tình thế của gia đình chị Dậu – Chị Dậu bị đẩy vào một tình thế thật thê thảm, đáng thương và nguy cấp + Món nợ sưu nhà nước vẫn chưa có gì trả được. + Anh Dậu lại đang ốm rề rề vẫn có thể bị bắt, trói, đánh đập, hành hạ bất cứ lúc nào. + Tiếng trống và tiếng tù và đã thủng thẳng đua nhau từ phía đầu làng đến đình. Tiếng cho sủa vang cả xóm – âm thanh ghê sợ đó bủa vây chị Dâu, đe dọa chị,… – Cháo chín, chị Dậu muốn để chồng ăn một chút cho đỡ đói vì anh Dậu nhịn suốt sáng hôm qua đến bây giờ. – Anh Dậu uể oải, chống tay xuống phản. anh vừa rên vừa ngẩng đầu lên; run rẩy cất bát cháo lên miệng, cái lệ và người nhà lý trưởng sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước. => Tình mạng của anh Dậu đang bị đe dọa nghiêm trọng. – Tất cả dồn nén lên đôi vai người đần bà đảm đang và dịu dàng, hiền hậu, rất tình nghĩa. Chị còn biết làm gì hơn nữa ngoài sự lo lắng, hy vọng cơ may và thấp thỏm chờ đợi. => Có thể coi đây là thế tức nước đầu tiên đã được tác giả xây dựng và dồn tụ. Qua đây thấy rõ chị Dậu yêu thương, lo lắng cho chồng mình như thế nào. Chính tình thương yêu này sẽ quyết định phần lớn thái độ và hành động của chị trong đoạn tiếp theo. 2. Nhân vật cai lệ – Cai lệ là tên tay sai chuyên nghiệp mạt hạng của quan huyện, quan phủ. Nhưng về đến làng Đông Xá, nhờ bóng chủ, hắn tha hồ tác oai tác quái. Hắn hung dữ, độc ác, tàn nhẫn, tán tận lương tâm, chỉ biết làm theo lệnh quan thầy. Đánh trói, bắt người là nghề của hắn. + Chúng sầm sập tiến vào nhà chị Dậu với roi song, tay thước và dây thừng. + Thái độ, lời nói, cử chỉ cực kỳ thô bạo, vũ phu Gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều sái cũ “Thằng kia! Ông tưởng mà chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau!” => Đó là thái độ ra oai, hách dịch, thô bạo, vũ phu. – Hắn bỏ ngoài tai những lời van xin thảm thiết của chị Dậu không để cho chị Dậu nói hết câu, trợn ngược hai mắt và quát “Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất”. => Thái độ hống hách, ngạo mạn ngày càng tăng lên – Trước những lời thiết tha van xin của chị Dậu, cai lệ có thái độ + Không những không thương xót mà hắn còn hằm hè đe dọa “Nếu không có tiền nộp sưu cho ông bây giờ ông sẽ chở cả nhà mày đi” + Đùng đùng, hắn giật phắt cái dây thừng trong tay người nhà lý trưởng và sầm sập đến chỗ anh Dậu. + Hắn vừa nói vừa bịch vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến để trói anh Dậu. + Cai lệ tát vào mặt chị một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu. => Chân dung nhân vật cai lệ được khắc họa bằng những chi tiết điệu bộ, giọng nói, hành vi. Ở đây, Ngô Tất Tố không dùng bất cứ một chi tiết nào để suy nghĩ của chúng. Bởi vì lũ đầu trâu, mặt ngựa xem việc trói người, đánh người là việc tự nhiên, chẳng bao giờ động lòng trắc ẩn thì làm gì biết suy nghĩ. Bỏ qua những chi tiết nội tâm, Ngô Tất Tố vừa làm nổi bật bản chất bất nhân, thất đức, bản chất cầm thú của bọn đầy tớ, tay sai, vừa tạo ra kịch tính căng thẳng cho mạch truyện. => Chỉ trong một đoạn trích ngắn, tác giả khắc họa thành cong nhân vật cai lệ, đó là một tên tay sai bất nhân, thất đức, bản chất cầm thú, hách dịch, hung hăng, độc ác. Hắn là điển hình sống động cho lũ tay chân củ bọn thực dân phong kiến thời bấy giờ. Hắn là một con thú đội lốt người, là công cụ đắc lực, giúp bọn thống trị thực hiện những chính sách tàn bạo đối với nhân dân ta. 3. Nhân vật chị Dậu a. Người phụ nữ hiền thục, yêu thương chồng con – Chị nấu cháo cho chồng để ăn lấy sức, chị múc cháo ra bát quạt nhanh cho cháo chóng nguội để chồng kịp ăn. – Chị rón rén cẩn thận đến bên chồng và nói những lời nói dịu dàng âu yếm “Thầy em cố ngồi dạy húp bát cháo cho đỡ xót ruột”. – Chị ngồi bên cạnh chờ chồng chờ xem chồng mình ăn có ngon miệng không. – Tuy nghèo khổ, phải ăn khoai, ăn sắn nhưng tình cảm vợ chồng của chị thật cảm động. => Cái nghèo cái đói không làm thay đổi bản tính vốn rất hiền hậu của người phụ nữ. Đó là nét đẹp đáng được trân trọng. b. Chị Dậu đối phó với bọn tay sai – Chị Dậu van xin tha thiết với thái độ lo sợ, lễ phép, hy vọng làm thức dậy lương tri của cai lệ + Chị Dậu run run Cháu – ông làm phúc + Chị vẫn tha thiết cháu – ông xin ông trông lại + Chị Dậu xám mặt à Vội vàng đặt con xuống đất à Chạy đến đỡ lấy tay hắn cháu van ông – ông tha cho. – Bọn tai sai hung hãn đang nhân danh “phép nước”, “người nhà nước” để ra tay, còn chồng chị lại chỉ là kẻ cùng đinh đang “có tội” nên chị phải van xin. Chị cố gợi từ tâm và lương tri của “ông cai” với 1 hy vọng mong manh may ra “ông cai” có động lòng trắc ẩn, thương mà cho khất sưu. – Nhưng đến khi tên cai lệ không thèm nghe, để ý đến lời van xin tha thiết của chị, hắn đáp lại chị bằng những quả “bịch” vào ngực, “bốp” vào mặt chị và cứ xông đến chỗ anh Dậu, thì chị “liều mạng cự lại” “Chồng tôi đâu ốm, ông không được phép hành hạ không được phép => Thái độ chị chuyển sang căm tức, đấu lý. Chị đang nói đạo lý tối thiểu của con người “ốm tha, già thải”. – Thái độ phản ứng của chị Dậu ngày càng quyết liệt + Chị Dậu nghiến hai hàm răng “Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem”. => Thái độ căm tức, khinh bỉ cao độ, chị thách thức và hành động chống trả quyết liệt. + Chị Dậu chống trả quyết liệt Chị túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa – tên cai lệ ngã ra chỏng quèo trên mặt đất, miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu. + Chị Dậu vẫn chưa nguôi cơn giận Thà ngôi tù, để cho chúng nó làm tình tội mãi thế, tôi không chịu được” => Nêu cao tầm vóc lớn lao đáng kinh phục của chị. – Chị Dậu đã thay đổi cách xưng hô và thái độ từ thái độ van xin tha thiết, lễ phép sang thái độ bực tức, cự giải,đấu lí và phản kháng Cách xưng hô tư xưng hô cháu – ông à tôi – ông à bà – mày. – Vị thế của chị Dậu có bước nhảy vọt Vị thế từ kẻ người dưới van xin kẻ bề trên sang ngang hàng đối thủ để đấu lý đến vị thế bề trên để căm giận, khinh bỉ và đè bẹp đối phương. Ngô Tất Tố đã chỉ ra một quy luật tất yếu “con giun xéo mãi cũng quằn”, “có áp bức, có đấu tranh”, “tức nước ắt phải vỡ bờ”. => Qua đoạn trích, chúng ta thấy được phẩm chất, tính cách của chị Dậu đó là một người phụ nữ nông dân rất tiêu biểu với bản tính hiền dịu, mộc mạc, giàu đức hy sinh, thương yêu chồn con hết mực, có tinh thần phản kháng mãnh luệt chống áp bức, đè nén, bóc lột. III. Tổng kết 1. Nội dung – Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân nửa phong kiến đương thời. Xã hội ấy đã đẩy người nông dân vào tình cảnh vô cùng cực khổ, khiến họ phải liều mạng chống lại. – Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân, vừa giàu tình yêu thương, vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. 2. Nghệ thuật – Khắc họa nhân vật rõ nét. – Ngòi bút miêu tả linh hoạt, sống động. – Ngôn ngữ kể chuyện, miêu tả của tác giả bà ngôn ngữ đối thoại của nhân vật đặc sắc. Học tốt Ngữ văn lớp 8Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm Tức nước vỡ bờI. Đôi nét về tác giả Ngô Tất TốII. Đôi nét về văn bản Tức nước vỡ bờ1. Hoàn cảnh sáng tác 2. Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ3. Giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn trích Tức nước vỡ bờIII. Dàn ý phân tích đoạn trích Tức nước vỡ bờIV. Dàn ý Phân tích nhân vật chị Dậu trong Tức nước vỡ bờV. Dàn ý Phân tích nhân vật cai lệ trong đoạn trích Tức nước vỡ bờTức nước vỡ bờ - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu Nội dung đoạn trích, Hoàn cảnh sáng tác nằm trong chương trình giảng dạy môn Ngữ văn lớp 8. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đâyTrong vai bà hàng xóm kể lại đọan trích Tức nước vỡ bờSoạn bài lớp 8 Tức nước vỡ bờSuy nghĩ của em về nhân vật chị Dậu qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất TốI. Đôi nét về tác giả Ngô Tất Tố- Ngô Tất Tố 1893- 1954- Quê quán làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh nay thuộc Đông Anh, Hà Nội- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác+ Năm 1926, Ngô Tất Tố ra Hà Nội làm báo và viết cho tờ An Nam tạp chí.+ Sau gần ba năm ở Sài Gòn, Ngô Tất Tố trở ra Hà Nội. Ông tiếp tục sinh sống bằng cách viết bài cho các báo An Nam tạp chí, Thần chung, Phổ thông, Đông Dương, Hải Phòng tuần báo…+ Những tác phẩm tiêu biểu Lều chõng, Việc làng, Đề Thám…- Phong cách sáng tác Ông là nhà văn xuất sắc của trào lưu văn học trước Cách mạng, thơ ông mang đậm dấu ấn hiện thực, ông thường viết cuộc sống người nông dân trong xã hội phong kiến, ở đó luôn có sự bế tắc không lối thoátII. Đôi nét về văn bản Tức nước vỡ bờ1. Hoàn cảnh sáng tác- Đoạn trích Tức nước vỡ bờ trích từ chương XVIII của tiểu thuyết Tắt đèn- tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố2. Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờĐoạn trích “Tức nước vỡ bờ” xoay quanh mối mâu thuẫn, xung đột giữa bọn người nhà lí trưởng và gia đình chị Dậu. Mùa thu sưu thuế nữa lại đến. Gia đình chị Dậu thuộc loại nghèo “nhất nhì trong hạng cùng đinh” nên phải chạy vạy ngược xuôi để có tiền đóng sưu cho anh Dậu, thậm chí chị Dậu đã phải bán cả đàn chó và đứa con gái đầu lòng là cái Tí của mình dứt ruột đẻ ra để anh không bị đánh đập. Nhưng chưa dừng lại ở đó, bọn chúng còn vô lí đến mức bắt anh chị đóng luôn phần sưu cho người em trai anh Dậu đã mất từ năm ngoái. Quá bất lực, chị Dậu gào khóc giữa sân đình. Đêm đó người ta vác anh Dậu về nhà trong trạng thái bị đánh thương nặng sắp chết. Chị Dậu luống cuống chỉ biết khóc, dân làng thương tình đến giúp đỡ khiến anh Dậu tỉnh dậy. Bà hàng xóm cho anh chị bơ gạo để nấu cháo, lại hay lật đật chạy sang hỏi thăm tình hình của anh. Cháo vừa đưa đến miệng anh Dậu cũng là lúc mấy tên cai lệ chạy vào đòi mang anh ra đình đánh tiếp. Chị Dậu xuống nước van xin bọn chúng buông tha cho chồng mình nhưng càng xin chúng lại càng chửi bới; thậm chí tên cai lệ còn bịch luôn vào ngực chị. Đến đây, chị không chịu nổi nữa bèn đánh lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng. Sức chúng không lại chị nên bị chị cho ngã nhào ra nhà trong sự gào khóc của con và sự van xin của người chồng; nhưng chị Dậu đã tuyên bố thà ngồi tù còn hơn để bọn chúng bắt Giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn trích Tức nước vỡ bờNội dung Bằng ngòi bút hiện thực sinh động, đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” đã vạch rõ bộ mặt xấu xa, tàn bạo của xã hội thực dân phong kiến đương thời đẩy người nông dân vào tình cảnh vô cùng khốn khổ, bế tắc, khiến họ phải liều mạng cự lại. Đoạn trích còn cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân, vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng, mạnh mẽ- Nghệ thuậtNghệ thuật tạo tình huống truyện có tính kịchNghệ thuật xây dựng nhân vật miêu tả nhân vật chân thật, sinh động về ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, tâm trích tiêu biểu cho ngòi bút hiện thực, ngôn ngữ kể chuyện vô cùng linh Dàn ý phân tích đoạn trích Tức nước vỡ bờI. Mở bài- Giới thiệu một vài nét chủ yếu nhất về tác giả Ngô Tất Tố một nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn, nông dân- Giới thiệu về tác phẩm Tức nước vỡ bờ Một tác phẩm tiêu biểu vạch trần bộ mặt tàn ác, vô nhân đạo của xã hội thực dân phong kiến đương thời đẩy người nông dân vào tình cảnh khó khănII. Thân bài1. Tình thế gia đình chị Dậu- Nguy ngập, khốn cùng+ Thiếu sưu, nhà không còn của cải đáng giá.+ Đã bán 1 đứa con gái, 1 ổ chó, 2 gánh khoai để nộp suất sưu cho em chồng. Nhà không còn gì, con đói+ Anh Dậu bị bệnh, bị đánh trói đến ngất ⇒ khi chúng trả về, anh mới tỉnh+ Bọn tay sai đến đốc thúc nộp sưu⇒ sự thấu hiểu, cảm thông sâu sắc của nhà văn với tình cảnh cơ cực, bế tắc của người nông dân2. Nhân vật cai lệ- Thái độ hống Ngôn ngữ hách dịch, kém văn hoá- Hành động đi thúc sưu nhưng luôn đem theo “roi song, tay thước, dây thừng”, đánh trói người vô tội vạ. Đánh cả phụ nữ.⇒ Nghệ thuật khắc họa nhân vật thông qua ngôn ngữ, hành động Tên cai lệ nổi bật là tên côn đồ, vũ phu⇒ qua việc miêu tả lối hành xử của cai lệ, nhà văn tố cáo bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân nửa phong kiến đương thời3. Nhân vật chị Dậu- Là người vợ luôn yêu thương chăm sóc chồng chu đáo chăm sóc anh Dậu khi anh Dậu bị đánh ngất- Vì sự an toàn của chồng, chị đã nhẫn nhục van xin tên cai lệ và người nhà lý trưởng- Khi chúng đánh chị và sấn tới để trói anh Dậu, chị đã vùng lên đấu tranh, đánh ngã bọn Chị Dậu là một phụ nữ lao động giàu lòng yêu thương, nhường nhịn mà cũng tiềm tàng tinh thần phản kháng mạnh mẽ.⇒ Qua đây, ta thấy sự phát hiện của tác giả về tâm hồn yêu thương, tinh thần phản kháng mãnh liệt của người nông dân vốn hiền lành, chất phácIII. Kết bài- Khái quát những nét nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm Nghệ thuật tạo tình huống truyện có tính kịch, xây dựng nhân vật thông qua miêu tả chân thật, sinh động về ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, tâm lí...- Đây là một đoạn trích mang giá trị hiện thực sâu Dàn ý Phân tích nhân vật chị Dậu trong Tức nước vỡ bờ1. Mở bàiGiới thiệu tác giả Ngô Tất Tố, đoạn trích Tức nước vỡ bờ và nhân vật chị Thân bàia. Bối cảnhKhông khí căng thẳng, nhộn nhịp của những ngày thu sưu cảnh gia đình nghèo “nhất nhì trong hạng cùng đinh”, phải chạy vạy ngược xuôi để kiếm tiền nộp sưu cho chồng và cho người em chồng đã động bán cái Tí - đứa con gái đầu lòng mới 7 tuổi cho nhà Nghị Quế và chăm sóc người chồng bị Cuộc vùng dậy của người đàn bàBối cảnh chăm sóc chồng bị thương nặng, người nhà lí trưởng ùa tới đòi bắt chồng đi đánh dù anh mới bị chúng đánh bị thương nặng từ hôm qua vì thiếu động ban đầu nói năng nhỏ nhẹ, van xin chúng đừng đánh, đừng bắt chồng mình đi. Lúc sau không thể chịu được sự hống hách, hách dịch của bọn cai lệ nên đã đánh trả chúng.→ Những hành động bộc phát vì quá sức chịu đựng vừa thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho chồng, vừa tố cáo tội ác của xã hội phong Kết bàiKhẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác Dàn ý Phân tích nhân vật cai lệ trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ1. Mở bàiGiới thiệu tác giả Ngô Tất Tố, tác phẩm Tắt đèn, đoạn trích Tức nước vỡ bờ và nhân vật cai ý học sinh tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của Thân bàiTên cai lệ không xuất hiện trực tiếp, không được miêu tả chi tiết về ngoại hình, về tính cách nhưng bọn chúng vẫn hiện lên trước mắt bạn đọc bởi sự độc ác, vô nhân tính khi đánh anh Dậu kiệt quệ cả về sức lực lẫn tinh lệ trong câu chuyện không phải là một nhân vật cụ thể mà chúng tượng trưng cho một lớp người những con người làm thuê không nhân tính với vẻ bặm là những người có thái độ hung hãn, hành động ngông cuồng không hề giống những người thu thuế bình thường, không mang sách bút ghi chép lại là những vũ khí thường xuyên chà đạp lên thân thể con người, nhuốm máu, mồ hôi người nông dân nghèo chất hống hách, hách dịch, kiêu ngạo được Ngô Tất Tố bóc trần. Chị Dậu dù rất lễ phép, xưng cháu ông nhưng cai lệ "trợn ngược hai mắt" vô lương tâm mà chửi mắng, sỉ vả cai lệ là tên vô cùng hèn hạ. Ngay cả phụ nữ cũng dám ra tay "bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch", "tát vào mặt", tàn bạo không khác gì bọn súc sinh cầm thú.→ Bản chất của con người không ai là xấu, nhưng trở thành một người xấu, vô nhân tính lại là sản phẩm của xã hội đương thời. Bọn cai lệ là điển hình cho những con người lúc bấy giờ tha hóa biến chất, trở nên hung hăng, tàn bạo, những tên đầu trâu mặt ngựa. Chính bản chất của chúng đã tố cáo một xã hội phong kiến thối nát, áp bức bóc lột con người đến mức người đối xử với người không còn nhân Kết bàiKhái quát lại nhân vật tên cai lệ; đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.......................................Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Tức nước vỡ bờ - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 8 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 8 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới I/ Tìm hiểu chung1/ Tác giả Ngô Tất Tố– Ngô Tất Tố 1893 – 1954 , quê ở làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh nay thuộc Đông Anh, Hà Nội.– Ông là người thông minh, tài giỏi , ông là một nhà văn, nhà báo, nhà dịch thuật, khảo cứu nổi tiếng.– Ông được đánh giá là “một tay ngôn luận xuất sắc trong đám nhà Nho” Vũ Trọng Phụng.– Tác phẩm chính của ông tiểu thuyết “Tắt đèn”, “Lều chõng”, Phóng sự “Việc làng”.– Ông được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm Văn bản “Tức nước vỡ bờ”a/ Xuất xứĐược trích từ tiểu thuyết “Tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố. Đây là tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác của NTT đồng thời cũng là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của trào lưu văn học trước cách Thể loại tiểu thuyếtc/ Phương thức biểu đạt chính tự sựd/ Nhan đề TỨC NƯỚC VỠ BỜ– “Tức nước vỡ bờ” là một thành ngữ dân gian . “Tức” chỉ trạng thái bên trong bị dồn nén, đầy chặt quá đến mức muốn bung ra. Câu thành ngữ có ý nghĩa chỉ sự chèn ép , áp bức quá khiến người ta phải vùng lên để chống đối, phản kháng lại. Câu thành ngữ nêu lên một quy luật tự nhiên mà lại có ý nghĩa xã hội sâu sắc , thâm thúy vô cùng. thành ngữ tương ứng Con giun xéo lắm cũng quằn, già néo đứt dây– Nhan đề rất phù hợp với nội dung, ý nghĩa của đoạn trích . Sự áp bức trắng trợn của bọn tay cho chế độ thực dân phong kiến đã buộc người phụ nữ nông dân đầy nhẫn nhịn như chị Dậu phải “vỡ bờ” đứng dậy đấu tranh.– Nhan đề còn toát lên một chân lí con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự giải phóng mình, không còn con đường nào bố cục– Từ đầu –> ngon miệng hay không Tình thế của gia đình chị Dậu– Còn lại Chị Dậu đương đầu với bọn tay sai để bảo vệ chồngII/ Phân tích 1/ Tình thế của gia đình chị Dậu.– Vụ thuế đang vào thời điểm gay gắt nhất quan về thúc thuế , bọn tay sai hung hăng xông vào những nhà chưa nộp thuế để bắt người, đánh trói , mang ra đình cùm kẹp.– Gia đình chị Dậu thuộc vào hạng cùng đinh, không có tiền nộp sưu, phải bán con, bán chó, bán cả gánh khoai mới đủ tiền nộp xuất sưu cho anh Dậu nhưng anh Dậu vẫn chưa được tha bởi nhà chị còn thiếu xuất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái. Chính vì thế, anh Dậu dù ốm nặng, mười phần chết chín, vẫn bị bắt trói ra đình vì thiếu sưu của nhà nước.– Anh Dậu tưởng chết đêm qua, vừa mới tỉnh dậy, nếu như bị đánh trói nữa thì sẽ chết mất, khó mà sống nổi.– Tình thế này chính là hoàn cảnh để làm nổi bật tình yêu thương chồng và sức phản kháng tiềm tàng, mãnh liệt ở chị Chị Dậu đương đầu với bọn tay sai để bảo vệ chồng a/ Hình ảnh bọn tay sai cai lệ và người nhà lí trưởng– Cai lệ và người nhà lí trưởng xuất hiện bất ngờ, đột ngột trong tình cảnh bối rối của gia đình chị Dậu. Anh Dậu vừa tỉnh dậy, run rẩy cất bát cháo kề vào miệng định ăn như cố níu kéo chút hơi tàn của cuộc sống thì cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập tiến vào với roi song, tay thước và dây thừng. Chúng hệt như những con quỷ dữ từ âm phủ hiện về.– Vừa vào tới nhà, bọn chúng đã quát tháo, chửi bới và đe dọa chị Dậu. Lời lẽ, cách xưng hô của cai lệ thật là thô tục “Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à?”. Hắn dọa “dỡ nhà”, dọa trói cổ anh Dậu, điệu ra đình.– Hành động của Cai lệ còn tàn bạo hơn nữa. Hắn “giật phắt cái dây thừng trong tay người nhà lí trưởng, sầm sập đến chỗ anh Dậu”. Trắng trợn hơn, tàn độc hơn, tên ác quỷ ấy còn đánh chị Dậu, hắn bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch và còn “tát vào mặt chị một cái đánh bốp”. Hắn hung hăng, chẳng khác nào một con thú dữ, hắn bỏ ngoài tai tất cả những lời van xin tha thiết của chị Dậu.– Thảm hại thay cho kết cục của những kẻ cậy quyền cậy thế , mượn uy danh lũ thống trị để ức hiếp người dân song thực chất chỉ là những kẻ hèn yếu, xấu xa tên cai lệ bị chị Dậu túm cổ, ấn dúi ra cửa, đẩy ngã chỏng quèo trên mặt đất còn tên người nhà lí trưởng thì bị chị túm tóc, lẳng cho một cái ngã nhào ra thềm.– Cai lệ và người nhà lí trưởng thực sự là những kẻ độc ác, bất nhân, sống thiếu tình người. Chúng chính là hình ảnh đại diện cho bọn thống trị tàn ác lúc bấy Hình ảnh chị Dậu Chị Dậu là một người vợ, một người mẹ giàu lòng yêu thương– Trong cơn nguy kịch, chị cố gắng lay gọi và tìm mọi cách để cứu chữa cho chồng.– Nhờ người hàng xóm tốt bụng cho vay bát gạo về nấu cháo , chị vội vàng nhóm bếp, rồi cháo chín, chị bắc nồi cháo ra giữa nhà, múc la liệt ra bát rồi lấy quạt quạt cho chóng nguội để chồng húp vài húp vì chồng chị “đã nhịn suông suốt từ hôm qua đến giờ còn gì…” à Những chi tiết rất nhỏ nhưng đã nói lên sự sốt sắng, nóng lòng với tất cả tình yêu thương, sự chăm lo của chị Dậu dành cho chồng trong cơn nguy kịch.– Khi tiếng trống, tiếng tù và nổi lên, chị Dậu cất tiếng khẩn khoản, thiết tha mời chồng “Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột.” . Lời của người đàn bà nhà quê mời chồng ăn cháo trong lúc hoạn nạn đã chứa đựng biết bao tình yêu thương, sự vỗ về, an ủi.– Hành động của chị “rón rén bưng bát cháo đến chỗ chồng nằm” và ngồi chờ xem chồng ăn có ngon miệng không đã biểu lộ sự săn sóc, sự yêu thương của người vợ dành cho chồng đang khi đau ốm , tính mạng đang bị bọn cường hào đe dọa.– Ngay cả hành động đứng ra đối phó với bọn nha lệ , tay sai để bảo vệ người chồng ốm yếu cũng là biểu hiện đẹp đẽ nhất của tình yêu thương chồng trong chị. Từ nhẫn nhịn van xin để bọn chúng không hành hạ anh Dậu đến đấu lí cứng cỏi và đấu lực kiên quyết, những hành động đó ở chị đều nhất quán ở một mục đích bảo vệ chồng, không để chúng hành hạ chồng thêm Dậu là người phụ nữ nông dân có sức sống, sức phản kháng tiềm tàng, mạnh mẽ.– Lúc cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập tiến vào, chị vẫn dịu dàng, bình tĩnh và nhẫn nhịn van xin . Chị đã cố kìm nén, cố gắng chịu đựng mọi nỗi đau , kể cả bị sỉ nhục, chửi bới.– Nhưng “cây muốn lặng mà gió chẳng đừng”, chị Dậu càng nín nhịn thì cai lệ lại càng lấn tới, hắn bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn tới để trói anh Dậu cho nên buộc chị phải liều mạng cự lại “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ.”. Chị đã thay đổi cách xưng hô, không gọi chúng là “ông” và xưng là “cháu” nữa mà gọi là “ông” và xưng “tôi” ở vị thế ngang hàng để cứng cỏi đấu lí với bọn chúng.– Cai lệ chẳng những không nghe mà còn “tát vào mặt chị một cái đánh bốp rồi cứ nhảy vào cạnh anh Dậu” . Lúc này, ngọn lửa căm hận đã khiến chị đứng thẳng lên, chị nghiến hai hàm răng và thách thức kẻ thù “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!” . Tư thế của chị Dậu đã có một bước nhảy vọt . Một lần nữa chị đã thay đổi cách xưng hô, chị gọi bọn chúng là “mày” và xưng là “bà” , chị đã đứng trên đầu bọn tay sai vô lại để hạ uy thế của chúng.– Và rồi, chị Dậu đã vùng lên nhanh nhẹn, táo tợn , ngang tàng, chỉ trong chốc lát đã quật ngã cả hai tên đầu trâu mặt ngựa. Tên cai lệ bị chị túm lấy cổ, ấn dúi ra cửa và đẩy hắn ngã chỏng quèo ra mặt đất còn tên người nhà lí trưởng thì bị chị túm tóc, lẳng cho một cái ngã nhào ra thềm.– Trước sự can ngăn của chồng, chị Dậu vẫn chưa nguôi cơn giận “Thà ngồi tù, để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được”. Câu trả lời của chị đã nói lên một quy luật tất yếu có áp bức, có đấu tranh.=> Bằng nghệ thuật liệt kê tăng cấp , sự phản kháng của chị Dậu diễn ra theo một quá trình từ thấp đến cao, phù hợp với hoàn cảnh và tâm trạng. Ở chị Dậu luôn tiềm tàng một tinh thần phản kháng rất quyết liệt. Với nhân vật chị Dậu, Ngô Tất Tố đã mở đường cho người nông dân lương thiện bị áp bức dám đứng lên đấu tranh chống lại cường Dậu là người phụ nữ nông dân có số phận đáng thương với sự vất vả , nghèo đói, khốn khổ. Chị là nạn nhân của cái đói, cái nghèo , của chính sách sưu cao thuế nặng , của những áp bức, bóc lột bất nhân vật chị Dậu, nhà văn đã ngợi cả vẻ đẹp của những người phụ nữ nông dân Việt Nam tuy nghèo khổ nhưng giàu tình thương và có tinh thần phản kháng, dám đứng lên đấu tranh chống áp bức, cường quyền . Cùng với đó là tiếng nói lên án, tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến với những bất công, tàn bạo, đè đầu cưỡi cổ người dân hiền lành, lương TỔNG KẾT – ghi nhớ sgk🔻 Xem thêmPhân tích đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”- Kiểu bài chứng minh nhận định“Tức nước vỡ bờ” và vấn đề con đường cho người nông dân

chủ đề của văn bản tức nước vỡ bờ